Δεν ήθελα να πάω. Ή τουλάχιστον έτσι νόμιζα. Άλλο ένα διήμερο στην Αιτωλική γη, άλλο ένα κάλεσμα που βρήκε τον εαυτό μου κάπου ανάμεσα σε υποχρεώσεις και αμφιβολία. Παρ’ όλα αυτά, πήγα. Κι ευτυχώς. Γιατί αυτό που συνέβη δεν ήταν μία απλή εξόρμηση. Ήταν μία επιστροφή – όχι απλώς στη φύση, αλλά σε μια πιο καθαρή εκδοχή του εαυτού μου.
Η διοργάνωση ανήκε στην Αιτωλική Αναπτυξιακή Εταιρεία σε συνεργασία με την ομάδα ΑΜΚΕ ”Πάρτε τα βουνά”. Επίσημα, λεγόταν «Περιήγηση στα μονοπάτια της άγριας ορχιδέας». Ανεπίσημα, ήταν απλώς μια ευκαιρία να σταματήσεις. Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, που είχε επιμεληθεί τη δράση, δεν ήταν απλώς συνοδός. Ήταν το πρόσωπο που ήξερε το βουνό σαν κάτι δικό του. Κρατούσε το πρόγραμμα ζωντανό, χωρίς να πιέζει. Ήξερε πότε να μιλήσει και πότε να αφήσει σιωπή.
Ι Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου με τον Ανδρέα Παπαϊωαννίδη, δύο άνθρωποι που αγαπούν βαθιά τον τόπο τους και το δείχνουν σε κάθε τους κίνηση.
Η πεζοπορία της πρώτης μέρας μάς έφερε σε επαφή με κάτι σχεδόν εύθραυστο: τις άγριες ορχιδέες της Ορεινής Ναυπακτίας. Ο καθηγητής Νικόλαος Μουστάκας —κάτοικος Άνω Χώρας πλέον— μας μίλησε για την ποικιλία των ειδών, τη σημασία τους στο οικοσύστημα, αλλά και για τον σεξουαλικό μιμητισμό των φυτών. Μια πληροφορία που ακούγεται επιστημονική, αλλά όπως την αφηγούνταν εκείνος, έμοιαζε σχεδόν προσωπική. Οι ορχιδέες δεν είναι για να τις κόβεις. Δεν είναι για να τις μαζεύεις. Είναι για να τις σέβεσαι. Να περιμένεις στωικά να ανθίσουν.
Ο Καθηγητής Εδαφολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Νικόλαος Μουστάκας, μόνιμος κάτοικος Άνω Χώρας, καταγράφει με πάθος τις άγριες ορχιδέες, και μας μαθαίνει να σκύβουμε με σεβασμό στη σοφία της φύσης.
Ι Ο Ανδρέας Παπαϊωαννίδης με τον γενικό διευθυντή της Αιτωλικής Αναπτυξιακής Χαράλαμπο Μιχαλόπουλο.
Μετά την πεζοπορία, επισκεφθήκαμε το Λαογραφικό Μουσείο της Άνω Χώρας. Ένας χώρος που δεν προσποιείται τίποτα. Απλώς σου δείχνει το παρελθόν του τόπου όπως είναι: μέσα από αντικείμενα, φωτογραφίες, θραύσματα ζωής. Εκεί έγινε και ιδιαίτερη αναφορά στο πρώτο σχολείο της περιοχής, στο οποίο δίδαξε ο Κοσμάς ο Αιτωλός – ένα κομμάτι ιστορίας που δεν έχει ξεθωριάσει. Η αφήγηση δεν είχε επίσημο τόνο, αλλά κουβαλούσε μια αίσθηση μνήμης που παραμένει ζωντανή. Και μετά, σαλέπι. Τηγανίτες. Ζεστή παρέα χωρίς προσπάθεια.
Ι Το απόγευμα, στο Λαογραφικό Μουσείο της Άνω Χώρας. Εδώ, όπου ο λόγος του Κοσμά του Αιτωλού ενέπνευσε το πρώτο σχολείο της Ορεινής Ναυπακτίας, σήμερα ζωντανεύει η παράδοση.
Τη δεύτερη μέρα, οδηγηθήκαμε από δύο ανθρώπους που δεν χρειάζονται χάρτες – γιατί γνωρίζουν τα μονοπάτια όχι μόνο με τα πόδια αλλά και με την καρδιά. Ο Ανδρέας Παπαϊωαννίδης, γνήσιος ντόπιος, με βλέμμα ζεστό και ήρεμο, ήταν εκεί για να μας καθοδηγήσει. Δίπλα του ο Δημήτρης Παπαδημητρίου· μαζί συνέθεταν μια ήσυχη, ανθρώπινη αφήγηση για το τι σημαίνει “αγαπώ τον τόπο μου”. Ξεκινήσαμε από το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη και διανύσαμε μια κυκλική διαδρομή έξι χιλιομέτρων, γνωστή ως Δ06 «Άγιος Ιωάννης – Σκοτωμένος». Ένα εύκολο, βατό μονοπάτι, ιδανικό για όλους, που περνά μέσα από πυκνά ελατοδάση και καστανιές – ένα τοπίο που αγκαλιάζει και ηρεμεί, σαν ψίθυρος φύσης σε εκείνους που ξέρουν να ακούν.
Περπατήσαμε σε ελατοδάση, σε μονοπάτια που άνοιγαν σχεδόν δειλά μπροστά μας. Και ξαφνικά, εκεί που νομίζεις ότι είσαι απλώς σε μια διαδρομή, κάτι σου τραβά την προσοχή. Μια ορχιδέα, μικρή και σχεδόν κρυμμένη. Δεν τις αγγίζεις. Δεν τις κόβεις. Τις βλέπεις. Και τις σέβεσαι.
Και κάπου εκεί, ανάμεσα στα γέλια και τις ανάσες της διαδρομής, συνάντησα και την ομάδα των Travel Bloggers Greece. Ήταν σαν κινητό εργαστήριο ενέργειας: φωτογραφίες, αστεία, αλλά και στιγμές σιωπής – γιατί ακόμα και οι πιο δραστήριοι, όταν φτάνεις στη μέση ενός δάσους, κάπως ηρεμούν.
Δεν ξέρω αν αυτή η εκδρομή άλλαξε κάτι μεγάλο. Ξέρω μόνο ότι με σταμάτησε λίγο. Ότι με έκανε να αφήσω τη μηχανή στην τσάντα και να μείνω ακίνητη μπροστά σε ένα μικρό, κίτρινο λουλούδι. Κι αν κάτι θυμάμαι πιο καθαρά, είναι αυτή η αίσθηση: ότι δεν θέλαμε να τελειώσει! Όταν γύρισα, κουβαλούσα κάτι ήσυχο μέσα μου. Κάτι που έμοιαζε με μια μικρή επαναφορά. Μια υπενθύμιση πως η φύση έχει τον δικό της χρόνο, και το μόνο που ζητάει είναι να τον σεβαστείς.
Άνω Χώρα, Μάιος, ορχιδέες. Δεν χρειάζεται κάτι άλλο.
Το www.thelocals.gr είναι το προσωπικό μου site, φτιαγμένο στα πρότυπα των local media που αναπτύσσονται τα τελευταία χρόνια στο εξωτερικό. Δημιουργήθηκε από μια δημοσιογραφική περιέργεια, ίσως... Περισσότερα
