ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ

Ο “ΆΘΛΟΣ ΤΩΝ ΚΡΑΒΒΑΡΩΝ” ΣΤΗΝ ΟΡΕΙΝΗ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑ ΤΑ ΕΙΧΕ ΟΛΑ!

Με αφορμή τον “Άθλο Κραββάρων” που διοργανώθηκε για τέταρτη χρονιά το Σάββατο 16 Ιουνίου στην Άνω Χώρα της Ορεινής Ναυπακτίας αναρωτήθηκα τι να σημαίνει άραγε η τόσο κοινόχρηστη έκφραση “Κατέβηκε απ’ τα Κράβαρα” και αναζήτησα το βιβλίο του Τάκη Νατσούλη “Λέξεις και Φράσεις Παροιμιώδεις”, που δίνει δύο εκδοχές στην ονομασία.

Προτού τις αναφέρω αξίζει να σημειώσω πως ήταν δεκάδες οι λάτρεις της βουνού που συμμετείχαν στον φετινό “Άθλο Κραββάρων” με πεζοπορία 20 χιλιομέτρων μέσα στο βουνό. Μια διοργάνωση που αρχίζει να γίνεται μια καλοκαιρινή συνήθεια για τους μυημένους στις ομορφιές της Ορεινής Ναυπακτίας. Όπως, εξάλλου, είπαν οι διοργανωτές από τα “Πέτρινα” [www.petrina.gr] και την “Go Nafpaktia” [www.gonafpaktia.com], η ημέρα είχε τα εξής χαρακτηριστικά: συμμετοχή, ρυθμό, κέφι, πολλά χιλιόμετρα, απίστευτες διαδρομές, νεράιδες των βουνών, νεράιδες των ποταμών, μετάλλια, πικ νικ στην κορυφή του Αη Γιάννη, απογευματινή μπόρα, πατροπαράδοτο γλέντι, και κυρίως μυρωδιές του δάσους.

Ας επιστρέψουμε τώρα στα λαογραφικά τοπωνύμια. Πρώτη εκδοχή κατά τον συγγραφέα:

Όταν κάποιος μάς φαίνεται… ξεροκέφαλος, λέμε, συνήθως, ότι «κατέβηκε από τα Κράβαρα». Αλλά τι είναι τα Κράβαρα; Χωριό, επαρχία, βουνό, πόλη; 

Κάποτε -αρκετά χρόνια πριν την επανάσταση του ’21- στη Ναύπακτο ξεσηκώθηκαν μερικά τολμηρά παλικάρια, ανέβηκαν στο βουνό και δημιούργησαν ένα ισχυρό καπετανάτο. Το πιο ισχυρό της εποχής εκείνης. Οι Αρβανίτες τους έτρεμαν. Ωστόσο, μια μέρα αποφάσισαν να τους χτυπήσουν με μεγάλες δυνάμεις, για να τους βγάλουν απ’ τη μέση. Αλλ’ όταν άρχισε η μάχη, οι Έλληνες τους επιτεθήκανε με καταπληκτική ορμή, φωνάζοντας συγχρόνως: «Στην κάρα βαρήτε!». Η λέξη «κάρα», που σημαίνει κεφάλι, είναι καθαρά ομηρική και, κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας, ήταν πολύ της μόδας, παρμένη από τα θρησκευτικά βιβλία. Όμως, και το «καραφλός» και «καράφλα» ετυμολογούνται από το κάρα. Ο λαός, λοιπόν, όλους αυτούς που φώναζαν «στην κάρα βαρήτε» τους ονόμασε τιμητικά –με μια μικρή παραλλαγή- «Κραβαρίτες». Και με τον καιρό, η Ναύπακτος πήρε την ανεπίσημη ονομασία Κράβαρα.

Δεύτερη εκδοχή: Ωστόσο το τοπωνύμιο, οφείλεται στους Αλβανούς. Την εποχή που βρίσκονταν στη χώρα μας συνήθιζαν, σε περιοχές σαν εκείνη της ορεινής Ναυπακτίας, να δίνουν ονομασίες Κράβαρι, που σήμαινε τόπο πετρώδη, κρημνώδη, άγονο.

Οι ονομασίες αυτές με την πάροδο του χρόνου, ανάλογα με τη συχνή ή όχι χρήση τους παρέμειναν σαν τοπωνύμιο. Στις περιοχές που δε γίνονταν συχνή η χρήση τους, ξεχάστηκαν. Σε άλλες, ύστερα από διάφορα περιστατικά, μετονομάστηκαν. Βέβαια πέρα από την ορεινή περιοχή της Ναυπακτίας που διατηρήθηκε κι έγινε Κράβαρα (ο πληθυντικός αριθμός του Κράβαρα), έχει δοθεί η τοπωνυμία Κράβαρι και στην Αρκαδία και στην Ήπειρο, στο Νομό Πρεβέζης, κοντά στον ποταμό Λούρο.

Αυτές οι πληροφορίες μόνο και μόνο για όσους αναρωτιούνται “που ακριβώς να πέφτουν τα περιβόητα Κράβαρα που δανείζουν την ονομασία τους σε ένα Άθλο;”

 

Σχετικά άρθρα